Wzory haftu kaszubskiego. Szkoła Wdzydzka

40,00 

felëje w zôsobach

Haft kaszubski – Szkoła Wdzydzka

Teczka zawiera 20 barwnych plansz formatu A3 oraz 20 odpowiednich matryc czarno-białych do kopiowania na płótno. Każda zawiera numerację kolorów użytych nici wg producentów oraz praktyczne rady dotyczące techniki haftowania i przenoszenia wzoru na płótno.

Format 30×42 cm

 

 

Szkoła wdzydzka uznawana za najstarszą spośród szkół wielobarwnego haftu kaszubskiego. Jej narodziny sięgają początków XX wieku i związane są z Teodorą i Izydorem Gulgowskimi – twórcami Muzeum Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich. Z jednej strony była to wówczas ciekawa promocja i szerzenie kaszubskiej sztuki ludowej, z drugiej strony poprzez zaangażowanie wdzydzkich dziewcząt i kobiet w to dzieło (szczególnie w wolniejszym od pracy okresie zimowym), Gulgowscy z pewnością przyczynili się do polepszenia bytu materialnego miejscowej ludności, znajdując zbyt na tworzone prace hafciarskie. W czasie I wojny światowej rozwój tej dziedziny został zahamowany, jej rozkwit nastąpił w połowie lat dwudziestych XX wieku. Wówczas we Wdzydzach Kiszewskich oraz sąsiednich miejscowościach: Wąglikowicach, Gołuniu i Rybkach, haft wdzydzki kultywowało około stu hafciarek. Szkoła wdzydzka charakteryzuje się niezwykłym bogactwem kolorów dochodzącym do siedemnastu barw. Znajdziemy w niej rzadkie, złamane kolory tj. pomarańczowy, brązowy, morelowy oraz barwy pastelowe. Jest to także odmiana bardzo bogata w różnorodność zdobień i ich charakterystyczny układ, zwłaszcza w środkowej części kompozycji. Często używane motywy to: tulipan, cebula, makówka, bławatek, szyszka, i słoneczko z liśćmi. Szkoła wdzydzka miała ogromny wpływ na rozwój wielu innych, późniejszych odmian wielobarwnego haftu kaszubskiego i stanowi pewien punkt wyjścia w tej dziedzinie. Wspominając o szkole wdzydzkiej trzeba wymienić jeszcze jedną postać – Maksymiliana Lewandowskiego, znajomego małżeństwa Gulgowskich, który zainspirowany działaniami tych regionalistów opracował własną koncepcję haftu wdzydzkiego, ograniczając pulę kolorów i uproszczając kompozycję. Tę wiedzę przekazywał jako nauczyciel w Szkole w Kosobudach oraz na kursach haftu prowadzonych w wielu częściach Pomorza. Z pewnością, odmiana lansowana przez Lewandowskiego była o wiele prostsza technicznie, dlatego to właśnie ona, bardzo mocno przyjęła się w kaszubskim świecie hafciarskim. Lewandowskiego łączyły bliskie relacje z siostrami Ptach z Żukowa. Jego prace hafciarskie stanowiły główną inspirację dla opracowania szkoły żukowskiej. Z pewnością to jednak Teodora Gulgowska była najważniejszą postacią jeśli mówimy o początkach historii wielobarwnego haftu kaszubskiego i to właśnie ona przeszła do zbiorowej świadomości, jako najważniejsza postać związana z tą częścią rękodzieła kaszubskiego. Jej prace, z pewnością były trudniejsze technicznie i odznaczały się wysoką wartością artystyczną.

Andrzej Busler