W kręgu spraw kaszubskich i pomorskich. W 100-lecie powrotu Pomorza w granice niepodległej Rzeczypospolitej

Zawarte w tym tomie teksty, ich zdecydowana większość, powstała pod koniec II połowy XX wieku i na początku III RP, gros w trudnych latach PRL-u, najczęściej dzięki inicjatywie ze środowiska ludzi zaangażowanych w ruchu kaszubsko-pomorskim. W momencie ich powstania chodziło – tak inicjatorom jak i Autorowi – o przypomnienie specyfiki dziejów Kaszubów i Pomorza w historii Polski. Dotyczyło to tak okresu zaborów, jak i odrodzonej Rzeczypospolitej.

Publikowane tu teksty Prof. R. Wapińskiego powstały po przełomie sierpnia 1980 roku, w czasie którego pożegnał się on z PZPR. Składają się na swoistą monografię dot. obecności Kaszub i Pomorza w polskiej myśli politycznej w XIX i XX wieku. Zaczynając od miejsca Pomorza w wyobrażeniach społeczeństwa polskiego doby porozbiorowej, a kończąc na refleksjach dotyczących relacji Rosja, Polska, Niemcy a Bałtyk pod koniec II Rzeczypospolitej.” Fragment Wstępu.